Tak, jak każdy Polak posiada numer PESEL, dzięki któremu można go zidentyfikować, tak każdy pojazd posiada numer VIN. Ale czym dokładnie jest ten numer, do czego tak naprawdę służy i gdzie go znaleźć? Wszystkie odpowiedzi na te pytania znajdziecie poniżej.
1. Numer VIN – co to jest?
VIN, czyli Vehicle Identification Number to zgodnie z definicją ,,numer identyfikacyjny pojazdu”, potocznie zwany również ,,numerem podwozia”.
Zgodnie ze standardami przyjętymi w 1981 roku numer VIN nadawany jest każdemu pojazdowi przez producenta. Numer ten składa się z 17 znaków, cyfr i liter, z wyjątkiem I, O oraz Q.
Obecnie stosowane są dwie formy zapisu tych 17 znaków:
- w krajach Unii Europejskiej wykorzystywana jest norma ISO 3779,
- w Ameryce Północnej VIN zawiera cyfrę kontrolną, ale numer jest kompatybilny z tym europejskim.
2. Z czego składa się numer VIN?
Numer VIN dzieli się na trzy człony:
- WMI: 3 pierwsze znaki wskazują na to, kto pojazd wyprodukował i z jakiego kraju pochodzi samochód.
- VDS: 6 kolejnych znaków określa typ i cechy pojazdu. Producent koduje w nich najczęściej informacje o rodzaju nadwozia i konstrukcji. Czasami znajdują się tam również bardziej szczegółowe informacje, na przykład takie jak rodzaj pasów bezpieczeństwa czy poduszek powietrznych. Sposób kodowania może różnić się, w zależności od indywidualnych ustaleń wybranego producenta.
- VIS: 8 ostatnich znaków to unikatowy numer identyfikacyjny pojazdu nadany konkretnemu egzemplarzowi samochodu. Dzięki niemu możemy poznać: wersję silnika, rodzaj napędu, wyposażenie, rok produkcji samochodu i oznaczenie fabryki, w której został on wyprodukowany.
3. Gdzie w pojeździe znajduje się numer VIN?
Jeżeli chodzi o umiejscowienie numeru VIN w pojeździe, to nie ma odgórnych zasad umieszczania go w konkretnym miejscu. Może się on znajdować w różnych częściach pojazdu, w zależności od jego modelu.
Najczęściej numer VIN można znaleźć:
- w dolnym rogu przedniej szyby auta, po stronie kierowcy;
- na słupku bocznym po stronie kierowcy;
- na prawym nadkolu;
- po prawej stronie na podłodze bagażnika;
- w kabinie, na podłodze, w okolicach przedniego, prawego fotela;
- na komorze silnika.
Numer VIN znajduje się także w dokumentach pojazdu – w dowodzie rejestracyjnym w rubryce oznaczonej literą „E” czy w książce serwisowej.
Kupując samochód należy sprawdzić, czy numer widniejący w dokumentach jest zgodny z tym znajdującym się w pojeździe. Jeżeli nie, może to oznaczać, że dokumenty są podrobione, a pojazd kradziony.
4. Jak rozkodować numer VIN?
Numer VIN składa się z 17 znaków, w skład których wchodzą zarówno cyfry, jak i litery. Nie jest to jednak przypadkowy ciąg znaków, tylko dzieli się na części, a każda z nich ma znaczenie. Znajomość numeru VIN daje możliwość uzyskania wielu informacji na temat pojazdu.
- Znak 1 – kraj producenta
- Znak 2-3 – marka i przeznaczenie
- Znak 4-8 – rodzaj wyposażenia, seria, model, typ nadwozia i silnik
- Znak 9 – znak kontrolny kodu VIN
- Znak 10 – rok produkcji samochodu
- Znak 11 – identyfikacja fabryki
- Znak 12 – 17 – numer seryjny samochodu.
Nie musimy ręcznie rozkodowywać numeru VIN – możemy skorzystać, na przykład z usługi dostępnej na stronie CEPiK – historiapojazdu.gov.pl ( aby to zrobić potrzebna będzie również znajomość numeru rejestracyjnego oraz daty pierwszej rejestracji ) lub z licznych dekoderów VIN, które są dostępne za darmo w Internecie. Usługa ta jednak dotyczy tylko pojazdów zarejestrowanych w Polsce.
Natomiast w przypadku aut sprowadzanych z zagranicy historię pojazdu na podstawie numeru VIN można również sprawdzić w specjalistycznych serwisach bądź w Autoryzowanych Stacjach Obsługi ( ASO ).
5. Od kiedy wymagany jest numer VIN?
Nie wszystkie pojazdy muszą posiadać numer VIN. Nie wymaga się go na przykład w przypadku pojazdów zarejestrowanych po raz pierwszy przed 1995 r., a także motocykli zarejestrowanych przed 2003 r., pojazdów wolnobieżnych, ciągników rolniczych, przyczep i pojazdów z nadanym numerem nadwozia, zgodnie z odrębnymi przepisami.
6. Numer VIN, a pojazdy z USA.
Jeżeli chodzi o pojazdy wyprodukowane na rynek amerykański, to sprawdzenie numeru VIN, a co za tym idzie historii pojazdu za darmo jest prawie niemożliwe. Można co prawda znaleźć pewne informacje, ale będą one ograniczone i może budzić wątpliwości ich wiarygodność.
Jednakże istnieją wyspecjalizowane firmy zajmujące, które się tym zajmują. Należy jednak przygotować się na wydatek i to niemały. Ale tylko wtedy będziemy mieć pewność, że informacje na temat pojazdu będą pełne i wiarygodne, co pozwoli uchronić nas przed zakupem kradzionego auta albo totalnego wraku. Tego typu usługę najlepiej zlecić firmie zajmującej się sprowadzaniem aut ze Stanów Zjednoczonych, która oprócz zweryfikowania stanu technicznego pojazdu dokona wszelkich formalności związanych ze sprowadzeniem pojazdu do Polski.
8. Co jeśli numer VIN jest nieczytelny?
Co prawda numer VIN jest na stałe umieszczony na konstrukcji pojazdu, ale czasami może dojść do uszkodzenia miejsca, na którym się znajduje, na przykład podczas wypadku czy nieprofesjonalnych napraw pojazdu. Może również pokryć się rdzą i jego odczytanie będzie wtedy niemożliwe.
Celowe uszkodzenie numeru VIN zagrożone jest karą pozbawienia wolności do 3 lat!
Gdy VIN w naszym pojeździe jest nieczytelny, to absolutnie samodzielnie nie można go ,,naprawiać” ani przebijać. Podczas kontroli drogowej nasz pojazd może zostać uznany za kradziony.
Należy mieć na uwadze, że każda ingerencja w numer VIN jest czynnością nielegalną i podlega karze więzienia do 3 lat.
Co więc należy zrobić, kiedy numer VIN jest nieczytelny? Na pewno musimy przygotować się na spory wydatek, a także na wizyty w wydziale komunikacji oraz w okręgowej stacji kontroli pojazdów.
Na początku należy skontaktować się z odpowiednim rzeczoznawcą, który po przeprowadzeniu oględzin wystawia zaświadczenie. Będziemy je potrzebować w wydziale komunikacji. Koszt oględzin waha się od 250 do 500 zł.
Gdy już otrzymamy zaświadczenie od rzeczoznawcy musimy się z nim udać do wydziału komunikacji.
Dokumenty potrzebne do wyrobienia nowego numeru VIN:
- wniosek o nadanie cech identyfikacyjnych lub tabliczki znamionowej zastępczej,
- dowód rejestracyjny,
- karta pojazdu (jeśli została wydana),
- oryginał opinii rzeczoznawcy samochodowego,
- dowód uiszczenia opłat skarbowych.
Za nadanie pojazdowi nowego numeru VIN i wykonanie tabliczki znamionowej zastępczej koszt nie powinien przekroczyć 50 zł.
Kolejnym krokiem jest udanie się do okręgowej stacji pojazdów, w której diagnosta naniesie na element konstrukcyjny pojazdu nowy numer VIN. Jest to koszt około 100 zł.
Następnie ponownie musimy udać się do wydziału komunikacji w celu wymiany dowodu rejestracyjnego, tak aby dane z pojazdu były zgodne z tymi zapisanymi w dokumentach.
Całkowity koszt wyrobienia nowego numeru VIN to koszt rzędu 500 – 1000 zł. Jednakże poniesienie tej ceny jest koniecznością, gdyż oprócz nieprzyjemności podczas kontroli drogowej nasz pojazd nie przejdzie badania technicznego i oczywiście będziemy mieć problem, gdy będziemy chcieli go sprzedać.
