W Polsce wykonywanie okresowego badania technicznego jest obowiązkowe. Jest ono wymagane przepisami prawa i celem jego jest ocena stanu samochodu. Badanie techniczne stanowi poświadczenie, że pojazd jest zdatny do poruszania się po drogach.
Pomimo tego, że badanie techniczne jest standardową i obowiązkową czynnością, którą każdy kierowca powinien przeprowadzać w swoim aucie, to jednak bardzo często pojawia się wiele niejasności i pytań na jego temat. Ten tekst pozwoli wyjaśnić je wszystkie.
1. Czym różni się przegląd techniczny od badania technicznego?
Często te dwa pojęcia – przegląd techniczny i badanie techniczne są ze sobą mylone. Jednakże znacząco się od siebie różnią.
- Badanie techniczne – jego inne nazwy to badanie okresowe lub przegląd rejestracyjny. Jest ono badaniem obowiązkowym i przeprowadza się je w stacjach diagnostycznych. Badanie to jest wymagane, żeby pojazd mógł być dopuszczony do ruchu po drogach.
- Przegląd techniczny – inaczej zwany przeglądem okresowym. Jest on zalecany przez producentów samochodów w celu kontroli stanu technicznego pojazdu, mając na celu również wymianę części eksploatacyjnych auta.
Przegląd nie jest obowiązkowy i możemy go dokonać we wszystkich serwisach samochodowych.
Jednakże należy pamiętać, że regularne kontrole stanu technicznego dają możliwość zachowania gwarancji producenta samochodu.
2. Jak często należy wykonywać badanie techniczne?
W Polsce badanie techniczne musi być przeprowadzone raz w roku. Nie dotyczy to właścicieli nowych aut, gdyż zgodnie z przepisami:
- samochody osobowe, samochody ciężarowe (o masie do 3,5 t), motocykle i przyczepy (o masie do 3,5 t) – badanie techniczne wykonuje się przed upływem 3 lat od pierwszej rejestracji. Natomiast drugie należy przeprowadzić przed upływem kolejnych 2 lat, a każde kolejne musi już być wykonywane co roku.
- ciągniki rolnicze, przyczepy rolnicze i motorowery – muszą one przejść pierwsze badanie techniczne przed upływem 3 lat od dnia pierwszej rejestracji, a drugie i każde kolejne przed upływem 2 lat od dnia ostatniej kontroli.
- samochody zabytkowe i przyczepy lekkie – badania technicznego dokonuje się tylko raz – przed rejestracją. Chyba, że pojazd zostanie skierowany na dodatkowe badanie techniczne albo gdy jest przeznaczony do zarobkowego transportu, na przykład do przewozu osób.
Jednakże w pewnych sytuacjach niektóre typy nowych pojazdów muszą przejść badanie techniczne raz w roku. Są to:
- pojazdy z instalacją gazową LPG/CNG,
- taksówki osobowe,
- samochody konstrukcyjnie przystosowane do przewozu 5-9 osób i wykorzystywane do zarobkowego transportu ludzi,
- pojazdy typu „SAM” (zbudowane samodzielnie),
- pojazdy uprzywilejowane,
- pojazdy używane do nauki jazdy i egzaminów na prawo jazdy,
- pojazdy przewożące towary niebezpieczne.
Czasami jednak nawet posiadając ważne badanie techniczne nasz pojazd może zostać skierowany na dodatkowy przegląd przez starostę lub organ ruchu drogowego ( Główny Inspektorat Transportu Drogowego, policja ). Przyczyną takiej kontroli najczęściej jest podejrzenie, że nasz pojazd może stwarzać zagrożenie w ruchu lub naruszać wymagania ochrony środowiska, a także, gdy brał udział w kolizji. Także wszelkie zmiany w konstrukcji samochodu, na przykład przerobienie go na taksówkę, może również wymagać przeprowadzenia dodatkowych badań.
3. Gdzie można wykonać badanie techniczne?
Badania techniczne wykonuje się na stacjach kontroli pojazdów. Stacje te dzielą się na podstawowe i okręgowe. Na stacjach podstawowych można dokonać sprawdzenia stanu technicznego pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, badania aut po wypadku oraz badanie przed pierwszą rejestracją. Natomiast badania dla pozostałych pojazdów, a także dla pojazdów po zmianach konstrukcyjnych oraz przeznaczonych do przewozu materiałów niebezpiecznych dokonuje się na stacjach okręgowych.
Warto jednak pamiętać, że w szczególnych sytuacjach auta o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t, muszą przejść przegląd w stacjach okręgowych. Odnosi się to do pojazdów:
- po wypadku,
- przeznaczonych do przewozu materiałów niebezpiecznych,
- zarejestrowanych po raz pierwszy za granicą,
- po zmianach konstrukcyjnych.
Gdy chcemy wykonać badanie techniczne, to nie obowiązuje nas rejonizacja. Pozwala to przeprowadzić badanie techniczne samochodu zarejestrowanego w Gdańsku praktycznie w każdym mieście w Polsce, na przykład we Wrocławiu w Stacji Kontroli Pojazdów Dunajscy.
4. Ile kosztuje badanie techniczne samochodu?
Ceny wykonania badania technicznego są takie same na wszystkich stacjach diagnostycznych, gdyż ich wysokość jest regulowana przez przepisy prawa. I tak w 2022 roku wynoszą:
- samochód osobowy – 99 zł
- samochód osobowy z instalacją LPG/CNG – 162 zł
- motocykl – 63 zł
- motorower – 51 zł
- przyczepa rolnicza do 1.5 t – 41 zł
- samochód ciężarowy i i specjalny do 3.5 t – 99 zł
- autobus przeznaczony do przewozu nie więcej niż 15 osób z kierowcą – 99 zł
Powyższe ceny obejmują również 1 zł na rzecz Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców ( CEPiK ).
Za wykonanie badania płaci się po jego wprowadzeniu do systemu ewidencyjnego CEPIK 2.0 i należy je opłacić z góry. W przypadku, gdy samochód nie przejdzie przeglądu, opłata nie jest zwracana.
5. Co jest sprawdzane podczas badania technicznego?
Aby przeprowadzić badanie techniczne kierowca jest zobowiązany do zabrania ze sobą dowodu rejestracyjnego. Tylko dokument w formie papierowej umożliwia przeprowadzenie badania. Jeżeli pojazd posiada instalację gazową, to również kierowca powinien posiadać dokument legalizacji zbiornika LPG.
Każde badanie techniczne zawsze składa się z trzech etapów:
- Sprawdzeniu numeru VIN i jego zgodności z dowodem rejestracyjnym
- Kontroli dodatkowego wyposażenia pojazdu, np. instalacji LPG lub CNG, które podlegają dodatkowym procedurom sprawdzającym
- Kontroli poprawnego działania i stanu technicznego następujących elementów:
– hamulców (badanie siły i równomierności hamowania, działanie hamulca pomocniczego)
– układu kierowniczego (stopień zużycia drążków kierowniczych)
– zawieszenia (luzy elementów metalowo-gumowych)
– nadwozia (stan szyb, drzwi, wycieraczek i spryskiwaczy, lusterek)
– układu wydechowego (stan, ewentualnie głośność)
– silnika (wycieki oleju, pomiar emisji szkodliwych związków i ich zgodność z obowiązującą normą)
– ogumienia (sprawdzenie głębokość bieżnika, równomierność zużycia)
– oświetlenia (prawidłowość działania)
– pasów bezpieczeństwa
– obowiązkowego wyposażenia (obecność trójkąta ostrzegawczego, gaśnicy).
6. Co, jeśli pojazd nie przejdzie badania technicznego?
W trakcie przeglądu technicznego mogą być wykryte trzy rodzaje usterek:
- drobne – nie mają większego wpływu na bezpieczeństwo ani na środowisko;
- poważne – mogą mieć wpływ na bezpieczeństwo na drodze i środowisko naturalne;
- niebezpieczne – stwarzają natychmiastowe, bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa i środowiska i w konsekwencji uniemożliwiają uczestniczenie pojazdu w ruchu drogowym.
Gdy diagnosta wykryje usterki zakwalifikowane jako drobne, to kierowca jest o nich informowany i pojazd przechodzi badanie techniczne – w dowodzie rejestracyjnym pojawia się nowa pieczątka.
Gdy zostaną wykryte poważne usterki niepozwalające na zaliczenie badania z wynikiem pozytywnym, to w takiej sytuacji właściciel pojazdu musi je usunąć w ciągu 14 dni. Następnie w tej samej stacji kontroli pojazdów musi być przeprowadzone dodatkowe badanie techniczne.
Może również zaistnieć sytuacja, podczas której wykryte zostaną niebezpieczne usterki – w tym przypadku diagnosta zatrzyma dowód rejestracyjny pojazdu, który nie będzie mógł poruszać się po drogach. Jedyną możliwością będzie zabranie auta lawetą.
Wszystkie defekty wykryte podczas badania technicznego przekazywane są do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, więc jeżeli pojazd nie przejdzie badania, to informacja o tym będzie dostępna zarówno dla organów kontroli drogowej, jak i innych stacji diagnostycznych.
7. Ile czasu mam na usunięcie usterek oraz ile kosztuje ponowne badanie?
Właściciel pojazdu ma 14 dni na usunięcie usterek, które zostały zakwalifikowane jako poważne. Następnie musi zgłosić się do tej samej stacji kontroli pojazdów, w której było przeprowadzane pierwsze badanie i uiścić częściową opłatę za ponowne badanie.
Ceny za ponowne sprawdzenie mechanizmów i zespołów w pojazdach, w których stwierdzono usterki podczas badania technicznego:
- ustawienie i natężenie świateł drogowych i świateł mijania – 14 zł
- sprawdzenie toksyczności spalin – 14 zł
- działanie amortyzatorów jednej osi – 14 zł
- skuteczność i równomierność działania hamulców – 20 zł
- połączenie układu kierowniczego oraz jałowego ruchu koła kierownicy, luzów w zawieszeniu – 20 zł
- poziom hałasu – 20 zł
- geometria kół jednej osi – 36 zł
- wszystkie inne usterki łącznie – 20 zł
8. Gdzie sprawdzić do kiedy ważne jest badanie techniczne pojazdu?
Dzięki usłudze ,,Mój Pojazd” każdy bez problemu może sprawdzić, kiedy miało miejsce ostatnie badanie pojazdu oraz jaki jest termin kolejnego. Aby uzyskać dostęp do tych informacji należy:
- założyć profil zaufany ,,eGo”, który umożliwia cyfrowe potwierdzenie tożsamości
- posiadać login z hasłem do profilu zaufanego oraz telefon komórkowy (element niezbędny podczas procesu weryfikacji tożsamości)
- ewentualnie posiadać również dane do innego sposobu logowania się do Waszego profilu zaufanego „eGo”.
Proces logowania się i korzystania z usługi ,,Mój Pojazd” jest niezwykle łatwy. Na początek należy wejść na stronę https://www.gov.pl/web/gov/sprawdz-swoj-pojazd i kliknąć na przycisk „Sprawdź swój pojazd”. Następnie zostaniemy przeniesieni na stronę profilu zaufanego, na której należy dokonać logowania. Po poprawnym zalogowaniu się nastąpi automatyczne przeniesienie na stronę usługi ,,Mój Pojazd”, na której wyświetli się lista wszystkich posiadanych pojazdów i dane na ich temat.
Kupując auto używane również bez problemu sprawdzimy jego historię, a także datę przeglądu technicznego. Możemy tego dokonać za pomocą darmowej platformy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych – historiapojazdu.gov.pl. Dane udostępnione na tej stronie pochodzą z Centralnej Ewidencji Pojazdów i dzięki nim mamy możliwość sprawdzenia, czy dane przedstawione przez osobę sprzedająca są zgodne z tymi widniejącymi w państwowej ewidencji.
Aby uzyskać dostęp do platformy należy posiadać poniższe dane:
- numer rejestracyjny
- numer nadwozia VIN
- datę pierwszej rejestracji.
9. Jakie są konsekwencje braku badania technicznego i poruszania się takim pojazdem?
Kara, jaką może otrzymać właściciel za brak ważnego badania technicznego pojazdu w 2022 roku może wynosić maksymalnie wynosić do 3000 zł, chociaż najczęściej kierowcy spotykają się z grzywną w wysokości 100-150 złotych. Ostateczna wartość kary zależy jednak od policjanta, stanu technicznego pojazdu i terminu, jaki minął od ostatniego badania. Może również zostać zatrzymany dowód rejestracyjny. Aby go odzyskać należy dokonać przeglądu w ciągu 7 dni.
Gdy policja lub inny organ kontroli drogowej uzna, że samochód stwarza zagrożenie dla ruchu drogowego, zleci odholowanie pojazdu na nasz koszt.
Bardzo dużym problemem braku ważnego badania technicznego może być udział pojazdu w kolizji. Dla firmy ubezpieczeniowej może to stanowić podstawę odmowy lub znaczącej obniżki świadczenia z OC lub AC.
Dlatego też należy pamiętać o regularnym przeprowadzaniu badań technicznych naszych pojazdów. Zapraszamy do Stacji Kontroli Pojazdów Dunajscy we Wrocławiu, gdzie wykonujemy badania techniczne wszystkich pojazdów do 3.5 t. W czasie, gdy nasi diagności przeprowadzają przegląd, klienci mogą odpocząć i poczekać w przytulnej poczekalni przy kawie, herbacie lub innych napojach.
